بررسی مقایسه ای اقتضائات الهیاتی برهان وجودی (تقریر هگل) و برهان صدیقین (تقریر صدرالمتألهین)
Authors
Abstract:
در مقاله حاضر برهان وجودی و برهان صدیقین به این دلیل مورد بررسی مقایسه ای قرار می گیرند که هریک نظرگاه مابعدالطبیعی خاصی (اصالت ایده و اصالت وجود) را نمایندگی می کنند. فرض بر این است که با لحاظ این نمایندگی تصور صحیح تری از نسبت میان این دو برهان حاصل می شود. با توجه به ابتنای برهان وجودی بر اصالت ایده، و با توجه به تحول بنیادین اصالت ایده در دوران جدید نسبت به پیش از آن، تقریری که از این برهان در دو دوره ی مذکور ارائه می شود متفاوت خواهد بود و بر این اساس نمی توان غایات واحدی را به هردو تقریر از برهان وجودی نسبت داد. از این رو در بررسی مقایسه ای میان برهان صدیقین و برهان وجودی لحاظ این نکته ضروری است. طرح دو تقریر متفاوت از برهان وجودی به ما کمک میکند تا نحوه تناظر و تباعد میان این دو برهان را بهتر به فهم آوریم و همچنین فهم بهتری از بنیانهای مابعدالطبیعی برهان وجودی پیدا کنیم. بر این اساس تباعد میان برهان وجودی با تقریر آنسلمی و تقریر هگلی آشکار خواهد شد و همچنین به تناظر برهان صدیقین با برهان وجودی آنسلمی و تباعد آن با برهان وجودی هگلی پی خواهیم برد.
similar resources
صدرالمتألهین و تقریر سینوی برهان صدیقین
بر تقریر سینوی برهان صدیقین دو گونه اشکال وارد شده است؛ برخی ناظر به صدیقی بودن این برهان است و بعضی دیگر ساختار درونی برهان را مخدوش میداند. صدرالمتألهین با آنکه صدق عنوان صدیقین بر این برهان را خالی از اشکال نمیبیند، ساختار درونی اشکال را متین و قابل دفاع میخواند و یکی از مهمترین اشکالاتی را که بر این برهان وارد شده است، پاسخ میگوید. اشکال این است که برهان سینوی، از طریق ممکن به اثبات ...
full textبرهان وجودی آنسلم(بر اساس تقریر گراهام اُپی) و مقایسه آن با برهان صدیقین ابنسینا
برهان آنسلم یکی از بحثانگیزترین براهین وجودی و خاستگاه سایر براهین وجودی است. از نظر گراهام اُپی، این برهان، میتواند در گروه براهین وجهی، ماینونگی و یا مفهومی قرار گیرد. وی معتقد است که یکی از منابع تفکر آنسلم، در ارائه برهان وجودی، برهان وجودی وجهی ابنسینا است. در این پژوهش برآنیم تا به این پرسش-هاپاسخ دهیم: آیا میتوان برهان صدیقین سینوی را گونهای برهان وجودی دانست؟ و آیا برهان آنسلم، یک ا...
full textبرهان صدیقین به تقریر مرحوم علامه طباطبایی
یکی از ادله ای که فلاسفه مسلمان در اثبات وجود خداوند اقامه کرده اند و عنوان آن ظاهرأ برای اولین بار توسط بوعلی به کاربرده شده ‘ برهان صدیقین است . استدلال بوعلی امروزه تحت عنوان برهان امکان و وجوب شناخته می شود. اما چند قرن پس از وی ‘ فیلسوف نامدار دیگر ‘ ملاصدرای شیرازی ‘ با تأسیس مبادی تازه فلسفی ‘ صورت دیگری از برهان صدیقین ارائه کرد . مرحوم علامه سید محمد حسین طباطبایی ‘ به تعبیر برخی از ش...
full textتحلیل انتقادی تقریر اسپینوزا از برهان وجودی
نزد اسپینوزا خدا همان جوهر است که یگانه حقیقت مطلق هستی میشود. اسپینوزا برای اثبات وجود خدا به برهان وجودی متوسل شد و ادعا کرد که برای اثبات وجود عینی خدا، تصور ذاتش کافی است. وی در قضیۀ یازده از کتاب اخلاق به چهار تقریر از براهین وجودی میپردازد و در آن خدا را اثبات میکند. چهار تقریر او بیانگر استلزام وجود خدا از تصور ذات، ضروری بودن وجود، توانایی و قدرت خدا برای هستی و هستیبخشی به دیگر موج...
full textبرهان وجودی آنسلم به تقریر زالتا و نقد آن
یکی از صورتبندیهای مربوط به برهان وجودی آنسلم، متعلق به اوپنهایمر و زالتا است که در مقالهای مشترک، بر اساس منطق آزاد و مفهوم تصورپذیری، تقریری از این برهان ارائه دادهاند. این صورتبندی بر دو مقدمه مبتنی است. نوشتۀ حاضر، پس از ارائۀ گزارشی از تقریر اوپنهایمر و زالتا، به تحلیل یکی از مقدمات پرداخته و با گسترش مدل معنایی زالتا، استدلالی برای پشتیبانی از آن ارائه میدهد که بر دو مقدمۀ دیگر استو...
full textMy Resources
Journal title
volume 11 issue 20
pages -
publication date 2019-03-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023